Silezaur

NAZWA I POCHODZENIE

Silesaurus opolensis to niewątpliwie najsłynniejszy i jeden z najważniejszych prehistorycznych gadów odkrytych w Krasiejowie. Nazwa tego zwierzęcia nawiązuje do miejsca znalezienia jego szczątków. Pierwszy człon odnosi się do Śląska, drugi – Opola, stolicy tego regionu. Jest to więc “śląski jaszczur z Opolszczyzny”. Skamieniałości silezaura lub jego bardzo bliskiego krewnego odkryto także w Woźnikach koło Częstochowy. Rodzina silezaurów (Silesauridae) ma niepewną i kontrowersyjną pozycję na drzewie rodowym dinozaurów. Pierwotnie uważano je za najprymitywniejsze dinozaury, jednakże obecnie przeważa pogląd, że są to niedinozaurowe dinozauriformy czyli bardzo bliscy krewniacy właściwych dinozaurów. Szczątki silezaurydów znaleziono w wielu miejscach na świecie, w Europie, obu Amerykach, Inidiach i w Afryce. Początkowo przedstawiciele tej rodziny byli małymi, najpewniej owadożernymi zwierzętami ale z biegiem ewolucji stawali się coraz więksi a w ich diecie zaczynał przeważać pokarm roślinny.

WYGLĄD

Silezaur mierzył 2-2,5 metry długości, wzrostem sięgałby dorosłemu człowiekowi do pasa. Jego masę ocenia się na ok 15 kilogramów. Przednie łapy gada były silnie wydłużone. Fakt ten świadczy o tym, że zwierzę podczas żerowania poruszało się na czterech kończynach, stąpając wyłącznie na środkowych palcach delikatnych dłoni oraz stóp. Przy utrzymaniu równowagi pomocny był długi i mocny ogon. W przypadku zagrożenia był jednak w stanie szybko biegać na tylnych kończynach.

POŻYWIENIE

Silezaur odżywiał się przeważnie pokarmem roślinnym, być może od czasu do czasu uzupełniając dietę niewielkimi zwierzętami takimi jak owady. Jego zęby spiczaste, lecz niezbyt ostre i służyły do zrywania pokarmu pochodzenia roślinnego ale nie za bardzo nadawały się do jego przeżuwania. Co ciekawe przód jego żuchwy, czyli dolnej szczęki był bezzębny i pokryty rogowym dziobem. W poszukiwaniu pokarmu gady te przemieszczały się być może w grupach. Świadczy o tym znalezisko nagromadzenia kości kilku osobników, które prawdopodobnie zginęły w jednym czasie.